Vanaf 1 april is Klariska onze nieuwe collega. Vandaag stelt ze zichzelf aan jullie voor:
Verlegenheid met het vinden van je stem
Ga je de microfoon liever uit de weg? Vind je spreken voor een groep spannend? Krijg je lichte zweethanden bij de gedachte aan spreken? Dan bevind je je in goed gezelschap, want iedereen ervaart wel een beetje spreekangst. Onderzoeken zeggen dat het overgrote deel van de mensen in lichte of zwaardere mate moeite heeft met spreken voor een groep. Bij het idee van spreken voor een groep kan je verlegenheid voelen, wat een kenmerk is van de menselijke natuur veroorzaakt door fysiologie, neurologie, psychologie en sociale conditionering. Aangezien ik in goed gezelschap verkeer, wil ik van de gelegenheid gebruik maken om iets op te biechten: ik heb mij nooit durven uitspreken.
Zwitserland
Laat ik je meenemen naar Zwitserland, ongeveer 7 jaar geleden. Het was mijn eerste conferentie in functie in de jongeren politiek en ik werd geacht in de vergaderingen en meetings te spreken namens mijn jongerenpartij. Ik was net de politiek binnen gestommeld en ook direct verkozen tot Internationaal Secretaris. Voor mijn gevoel wist ik niks en anderen alles. Die anderen waren voornamelijk mannelijke bestuursleden of representatives van andere politieke jongerenorganisaties. Welbespraakte jonge gasten die in mijn hoofd allemaal veel betere en slimmere ideeën hadden dan ik. Dus zei ik netjes de dingen die de jongerenpartij van me verwachtte als vertegenwoordiger, maar sprak me verder niet uit. Ik hield mijn mond.
Vele conferenties en meetings volgden in de jaren na die eerste keer in Zwitserland. Elke mogelijkheid om in debat te treden met de tegenstander wist ik heel vernuftig te omzeilen. De gelegenheden om een gloedvol betoog ter verdediging van een motie te houden, omzeilde ik. Kansen om mijn ideeën of gedachten over een onderwerp te delen, ging ik niet aan. Ik dacht heel veel, maar sprak mij niet uit. Ik hield mijn mond. Toch zijn er uit die tijd veel foto’s van mij met een microfoon in mijn hand. Praten op een podium of voor een groep staan, deed ik genoeg en dat ging mij ook goed af.
Van verstommen naar je stem vinden
Wat is dan het probleem zul je je afvragen? Praten in een microfoon is voor mij iets heel anders dan spreken. De meeste mensen ervaren verlegenheid in het praten voor een groep, maar spreken gaat nog een stapje verder. Dat komt omdat spreken veranderkracht bevat. Je uitspreken komt van binnenuit en creëert iets. Het is die ene droom, die diepe overtuiging of dat kwetsbare verhaal. Het is de visie die zich al zo lang in jou heeft ontwikkeld en waarvan je weet dat die gehoord moet worden. Die visie waarvan je weet dat het anderen in beweging zal zetten. Voor mij is die veranderkracht hét verschil tussen praten in een microfoon en spreken, en het was precies dat snijvlak wat mij deed verstommen.
De afgelopen jaren kwam ik erachter dat ik mij ook in goed gezelschap bevond in het verstommen. Tijdens die eerste conferentie in Zwitserland belandde ik namelijk op een slaapzaal met alleen maar vrouwen en daar had ik voor de eerste keer hét vrouwen gesprek waarvan er nog velen zouden volgen. Deze vrouwen deelden stuk voor stuk onzeker te worden van een omgeving met al die elucente meningen van welbespraakte mannen. Het resultaat? Ze hielden hun mond, ondanks hun goede ideeën, overtuigingen of verhalen. En toen was daar afgelopen zomer, opnieuw een conferentie in Zwitserland en zag ik jonge vrouwen door de sprekerstraining van de School voor Spreekvaardigheid hun stem vinden. Met eigen ogen heb ik gezien hoe de training gepassioneerde vrouwen een boost aan zelfvertrouwen gaf. Hoe blootstelling aan onzekerheden vleugels geeft om zich vanaf nu wél uit te gaan spreken. Dat was fantastisch!
Van verlegenheid naar veranderkracht
Zelf heb ik ondertussen met veel hobbels, zweethanden en strijd ook mijn stem gevonden en me verkiesbaar durven te stellen als raadslid. Maar ik geloof dat er nog heel veel dromen te delen zijn, visies die geboren moeten worden, verhalen die nog beter verteld kunnen worden. Daarom een oproep aan alle vrouwen: spreek je uit, deel je verhaal, pitch dat idee! Heb je daar net dat ene zetje voor nodig met een training? Wees welkom! Die verlegenheid is deels aangeleerd gedrag, en dat betekent dat het aangepast kan worden. Succesvolle sprekers zijn slechts degenen die een manier hebben gevonden om met hun verlegenheid om te gaan.
Onlangs biechtte ik mijn verlegenheid en spreekangst ook op aan één van die jonge gasten, nu een geslaagd politicus. En wat bleek? Hij scheen destijds net zo onzeker van mij te worden als ik van hem. Dus mannen, deze oproep is net zo goed voor jullie. Wees niet verlegen.